Metin Taş-Sezgin Özcan

Beyan edilen gelirden indirilebilecek bağış ve giderler


Yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilen gelirler, safi tutarları üzerinden vergilendiriliyor. Başka bir anlatımla, gelirin elde edilmesi için yapılan giderler, hasılattan indirilmek suretiyle vergilendirilecek safi kazanç tutarı bulunuyor.


Bir de elde edilen gelirle doğrudan ilgili olmayan, ancak yıllık gelir vergisi matrahının (üzerinden vergi hesaplanacak tutarın) tespitinde, beyan edilen gelirlerden beyanname üzerinde yapılabilecek indirimler var...


Yapılan bağış ve yardımlar, şahıs sigorta primi ve bireysel emeklilik katkı payı, eğitim ve sağlık harcamaları gibi...


2008 yılında elde edilen beyana tabi gelirlerin, içinde bulunduğumuz mart ayının 25. günü akşamına kadar beyan edilmesi gerekiyor. Bu bağlamda 2008 yılına ilişkin beyan edilecek gelirden yapılabilecek indirimleri başlıklar halinde şöyle özetleyebiliriz.


SİGORTA PRİMLERİ VE BES KATKI PAYLARI


Beyan edilen gelirin yüzde 10`unu (bireysel emeklilik sistemi dışındaki şahıs sigorta primleri için beyan edilen gelirin yüzde 5`ini) ve asgari ücretin yıllık tutarını (2008 yılı için 7.482.60 TL`yi) aşmamak üzere, mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primleri ile bireysel emeklilik sistemine (BES) ödenen katkı payları beyan edilen gelirden indirilebilyor.


Ancak primlerin ve katkı paylarının indirilebilmesi için;


l Prim ve katkı paylarının, 2008 yılında ödenmiş,


l Sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye`de bulunan veya merkezi Türkiye`de olan bir sigorta şirketi veya emeklilik şirketi nezdinde akdedilmiş,


l Yıllık gelir beyanının içinde ücret geliri varsa, ücretlerinin safi tutarının (vergi matrahının) hesabında indirilmemiş, olması gerekiyor.


EĞİTİM VE SAĞLIK HARCAMALARI


Beyan edilen gelirin yüzde 10`unu aşmaması, Türkiye`de yapılması ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle tevsik edilmesi koşuluyla, mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olarak yapılan eğitim ve sağlık harcamaları, beyan edilen gelirden indirilebiliyor.


BAĞIŞ VE YARDIMLAR


Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulu`nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin yüzde 5`ini (kalkınmada öncelikli yöreler için yüzde 10`unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımlar beyan edilen gelirden indirilebilir. Ayrıca, Bakanlar Kurulu`nca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığıyla makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamının, beyan edilen gelirden indirilmesi mümkün.


OKUL, SAĞLIK TESİSİ VE YURT BAĞIŞLARI


Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı beyan edilen gelirden indirilebilir.


GIDA BANKALARINA YAPILAN BAĞIŞLAR


Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı`nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı beyan edilen gelirden indirilebiliyor.


KÜLTÜR VE SANATA İLİŞKİN BAĞIŞLAR


Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulu`nca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığı`nca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen kültürel ve sanatsal etkinliklere ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan her türlü bağış ve yardımların tamamı beyan edilen gelirden indirilebilir.


İSTANBUL 2010 KÜLTÜR BAŞKENTİ AJANSI`NA YAPILAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR


İstanbul 2010 Kültür Başkenti Ajansı`na yapılan her türlü aynı ve nakdi bağış ve yardımlar ile sponsorluk harcamalarının tamamı gelir vergisi beyannamesinden bildirilen gelirden indirilebilecek.


SPONSORLUK HARCAMALARI


Sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamının, profesyonel spor dalları için yüzde 50`sinin yıllık beyanname ile beyan edilen gelirden indirilmesi mümkün.


Özürlü indirimi


Ücret gelirini yıllık beyanname ile beyan eden ücretli, serbest meslek faaliyetinde bulunan veya basit usulde vergilendirilen özürlülerin beyan edilen gelirlerine `sakatlık indirimi` adı altında yıllık indirim uygulanır. 2008 yılında uygulanacak yıllık indirim tutarı;


l Birinci derece engelliler için 7.200 TL,


l İkinci derece engelliler için 3.600 TL,


l Üçüncü derece engelliler için 1.800 TL,


Bu indirimden, bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretliler ile serbest meslek erbabı da yararlanabiliyor.


Çalışma gücünün asgari; yüzde 80`ini kaybetmiş olanlar birinci derece, yüzde 60`ını kaybetmiş olanlar ikinci derece,


yüzde 40`ını kaybetmiş olanlar üçüncü


derece engelli sayılıyor.


GÜNÜN SÖZÜ


`Teşvikler tatlı gibidir. Ana yemek yoksa fazla anlamı yoktur.` J. Morisset-N. Pirnia


PÜF NOKTASI


Vergi davalarında avukatlık ücreti


Vergİ mahkemelerinde takip edilen ve konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen davalarda, Avukatlık Ücret Tarifesinin III. Kısmındaki nispi oranlara göre belirlenecek olan ücretin, Tarifenin II. Kısım 2. Bölümünde belirtilen maktu ücretten az olması durumunda maktu avukatlık ücretine hükmedilmesi gerekiyor.


2009-03-21 Akşam