Şükrü KIZILOT

Kayıtdışını önlemeye fıkra gibi engel
|Hürriyet Gazetesi| |21.08.2008|



TÜRKİYE ekonomisinin; işsizlik, cari açık ve kayıtdışılık gibi üç önemli sorunu var.

Bu üç önemli sorunu herkes kabul ediyor ancak çözümü için nedense ciddi adımlar atılamıyor.

FIKRA GİBİ OLAN NE?

Kayıtdışılığın önlenmesi konusunda, çözüm yollarından biri de "cep telefonu" ile alışveriş.

Günlük yaşantımızın önemli bir parçası olan cep telefonunun, alış-verişlerde, bazı siparişler verilirken ve mal alınırken kullanılması da mümkün.

Örneğin cep telefonu ile; çiçek, CD, DVD, kitap, konser ve organizasyon biletleri, oyuncak, hediyelik eşyalar, bilgisayar, televizyon buzdolabı, çamaşır makinası, bulaşık makinası, elektronik aletler, giyim, aksesuvar, fotoğraf makinesi, sipariş edilip, satın alınabiliyor ve parası da cep telefonu aracılığıyla ödenebiliyor.

Sisteme üye işyerlerinden, kısa mesaj WAP veya sesli yanıt sistemi aracılığıyla alışveriş ve ödeme yapılabiliyor.

Böyle olunca, satıcı firma mutlaka fiş ya da fatura düzenlemek zorunda kaldığı için, kayıtdışılık ortadan kalkıyor.

Buraya kadar çok güzel, ancak siparişin bedelini ödeme aşamasında, "fıkra gibi" bir olay yaşanıyor.

Örneğin, 100 birimlik mal siparişi verilmiş ise, mal bedeli üzeriden ayrıca;

- Yüzde 25 Özel İletişim Vergisi,

- Yüzde 15 Hazine payı alınıyor!..

YANLIŞ OKUMADINIZ

"Acaba yanlış mı okudum?" diyenler için açıklayalım: Hayır, yanlış okumadınız.

Örneğin, cep telefonu ile lahmacun ve ayran sipariş etmişseniz, bunların toplam bedeli üzerinden yüzde 25 Özel İletişim Vergisi, yüzde 15’de Hazine Payı alınıyor.

Yalnızca bu değil, örneğin buzdolabı ya da oyuncak alınca da; yüzde 25 Özel İletişim Vergisi, yüzde 15 de Hazine Payı alınıyor.

Böyle olunca, neredeyse hiç kimse cep telefonu ile sipariş verip, alış-veriş yapmıyor.

AB’DE DURUM NE?

Tahmin ettiğiniz gibi...

AB ülkelerinde hatta diğer ülkelerde, cep telefonu ile siparişte bulunup, alışveriş yapanlar, ne Özel İletişim Vergisi ne de Hazine Payı ödüyor.

Bu uygulama Türkiye’ye özgü!..

ÇÖZÜM YOLU NE?

Çok basit; cep telefonu ile verilen siparişlerdeki alış-verişlere, Özel İletişim Vergisi ve Hazine Payı hesaplanmaz, olur biter.

Peki... "Bundan doğan kayıp ne olacak?" diye soran olabilir. Onu da yanıtlayalım; Hiçbir kayıp olmayacak!..

Nedenine gelince, neredeyse hiç kimse, yüksek vergilerden dolayı, cep telefonunu kullanarak alışveriş yapmıyor. Fiili olarak zaten alınamayan Özel İletişim Vergisi ve Hazine payı kaldırılırsa, herhangi bir kayıp olmaz. Ancak kayıtdışılığı önleme boyutuyla ciddi bir kazanç olur.

Daha ötesi, cep telefonu ile verilen siparişler nedeniyle yapılan ödemelerin, vergiler düşüldükten sonraki kısmına, ayrıca yüzde 2-3 "alışveriş puanı" verilmesi de, kayıtdışılığı azaltma bakımından çok daha etkili olur.

"Kayıtdışılığı önleme konusunda, ciddi anlamda kararlıyız" diyenler, İşte size pratik bir çözüm.