Emekli Olmadan 15 Yıl ve 3 Bin 600 Güne Artık Kıdem Tazminatı Var

Şevket Tezel - 17 Mart 2009

SÖZCÜ - 1999’da SSK’dan emeklilikte yaş koşulunu getiren 4447 sayılı Kanun, yaş koşulu nedeniyle emekliliğini dolayısıyla da kıdem tazminatı alma zamanını geciktirmeyi öngördüğünden, aynı yasayla sigortalıların yararına için başka bir hükmü de içinde barındırmıştı. O da yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim gün sayısını tamamlayıp da sadece yaşı bekleyen sigortalıların emekliliği hak etmiş olmasalar bile kendi istekleriyle işten ayrılıp kıdem tazminatlarını işverenlerinden talep etme hakkının getirilmiş olmasıydı.


Uygulamaya göre sigortalıların yaş dışındaki şartları tamamlayıp emeklilik için yalnızca yaş şartını beklediklerine ilişkin SSK’dan yazı almaları gerekiyor ve bu yazıyı işverenlerine ibraz edip işten ayrılma hakkına sahip bulunuyorlardı.



SSK birimleri önceleri bu durumdaki işçilere yazı vermekten kaçındı uzunca süre. Yargı kararlarından sonra vermeye başladılar ve zamanla yazı taleplerini yargı kararı olmadan da karşılanmaya başlandı.



SSK birimleri bu defa da yazıyı verme noktasında SSK’dan (4/a sigortalılığından) emeklilikteki iki yönteme göre ayrım yapmaya başladılar. Bilindiği gibi SSK’dan emeklilik koşullarını haiz olan (08.09.1999’dan önce sigortalı olan) herkesin bir normal emeklilik tarihi bir de 3 bin 600 günle yaştan emeklilik tarihi hesaplamak mümkün. SSK da bu hesaplamayı yapıyor ve hangisi daha yakın tarihte gerçekleşecekse o tarihe göre yaşı beklediğine karar veriyordu. Örneğin hem yaşı genç hem de prim gün sayısı 5 binden az olan bir sigortalı için yaşı beklediğine ilişkin bir yazı vermiyordu.



Fakat yakın zamanda SSK bu konudaki ayrımdan kaynaklanan engeli kaldırarak sigortalılara talepleri halinde bu yazının verilmesine ilişkin bir talimatı birimlerine gönderdi.



Bu nedenle artık SSK’da yaştan emeklilik için 3 bin 600 günü ve 15 yıllık sigortalılık süresini sağlayan herkes sadece yaşı beklediğine dair yazıyı SSK birimlerinden alıp işverenlerine vererek işten kıdem tazminatlı olarak ayrılabilecekler.



Örneğin 1962 doğumlu ve 1980 sigortalılık girişli ve 4 bin günü bir kadın sigortalının normal emekliliği 5 bin günü doldurduğunda; yaştan emekliliği ise 58 yaşını doldurduğunda gerçekleşecektir. SSK eski uygulamasında normal emekliliğinin daha erken tarihte gerçekleşeceğinden ve gün sayısı da tamam olmadığından yaşı beklediğine ilişkin böyle bir yazı vermiyordu. Şimdi ise yaştan emekliliği daha uzak bir ihtimal olsa da SSK 3 bin 600 günü ve 15 yıllık sigortalılık süresine bakarak söz konusu yazıyı verecek.



1984 sigortalılık başlangıçlı, 05.01.1964 doğumlu, 7 bin 633 prim gün sayısı olan okurum İbrahim AKYÜZ de SGK’dan alacağı yazıyla 12 yıldır çalışma olduğu işyerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabilir.



Bu konudaki inatçı tutumun kaldırılmasını özellikle istihdamı olumsuz etkileyen bu kriz ortamında iş barışına yapacağı katkı bakımından olumlu buluyoruz.



Basında ve Denizde yok

Yaş dışındaki emeklilik koşullarını tamamladığını SGK’dan belgeleyip tazminatlı olarak işten ayrılma hakkı yalnızca 4857 sayılı İş Kanununa tabi çalışanlara özgü olup, Basın İş Kanunu ve Deniz İş Kanununa tabi çalışanlar için böyle bir hak henüz tanınmış değil.



Okur Sorularına Kısa Cevaplar

Erhan UÇAR - 21.05.1972 doğumlu, 08.09.1997 sigortalılık girişli 3 bin 514 SSK prim gününe sahip ablanız, yüzde 55 sakatlık oranıyla sakatlık vergi indirim hakkını elde etmiş ise 4 bin 80 günü tamamlayarak 08.09.2015’te emekli olabilir.