Evde Bakım Ücreti İçin Gerekenler
EVDE BAKIM
5378 Sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa ek 7. madde olarak eklenen maddeyle, sosyal güvenlik kurumlarına tâbi olmayan, bakıma muhtaç özürlülerden ailesini kaybetmiş olanlar ile ailesi ekonomik veya sosyal yoksunluk içerisinde bulunanlara resmî veya özel bakım kurumlarında ya da ikametlerinde bakım hizmetinin verilmesi kararlaştırılmış bulunuyor.
Bakıma muhtaç özürlülere sunulacak bakım hizmetlerinin kapsamı ve bu hizmetleri verecek olan gerçek ve tüzel kişilerin izin, çalışma usûl ve esasları, denetlenmeleri ile her ay için kişi başına, iki aylık asgari ücretten fazla olamayacak ücret’lendirme ve ödemeleri Kurumun koordinatörlüğünde, Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Özürlüler İdaresi Başkanlığınca müştereken çıkarılan yönetmeliklerle saptanıyor.
HANGİ BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜLERE BAKIM İMKANI SAĞLANIYOR?
2828 Sayılı Kanuna ilişkin olarak düzenlenen üç yönetmelikle;
Özürlülük sınıflandırmasına göre ağır özürlü olduğu belgelendirilenlerden ve günlük hayatın alışılmış, tekrar eden gereklerini önemli ölçüde yerine getirememesi nedeniyle hayatını başkasının yardımı ve bakımı olmadan devam ettiremeyecek derecede düşkün olan kişilerden, sosyal güvenlik kurumlarına tabi olmayan; ailesini kaybetmiş olanlarla ailesi ekonomik veya sosyal yoksunluk içerisinde bulunanların, bakıma muhtaç özürlülere bakım hizmeti sunabileceğine ilişkin Millî Eğitim Bakanlığı onaylı sertifikası olan ve bakıma muhtaç özürlülere kişisel bakım hizmeti sunan kişilerce bakımının sağlanması amaçlanıyor.
BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜ BAKIMI İÇİN BAŞVURU KİMLERCE NASIL YAPILACAK?
Mülki amirler, sağlık kuruluşları, köy muhtarları, genel kolluk kuvvetleri ve belediye zabıta memurları, kamu kurum ve kuruluşları, vatandaşlar, özürlülerin kendileri veya akrabaları da çevrelerinde bulunan bakıma muhtaç özürlüleri bakım hizmetlerinden yararlandırılması amacıyla Sosyal Hizmetler il/ilçe müdürlüklerine bildirebilecekler.
Özürlünün bildirimini müteakiben özürlü veya talep edilen hizmetler hakkında bildirimde bulunan kişi ile Sosyal Hizmetler il/ilçe müdürlüklerinde ön görüşme yapılarak . bakıma muhtaç özürlünün bakım hizmeti talebi doğrultusunda Bakım Hizmetleri Talep Formu düzenlenecek.
Bakıma muhtaç özürlünün başvurusunda, öncelikle Vukuatlı nüfus kayıt örneği, İkametgâh belgesi, Sağlık kurulu raporu istenecek. Bakıma muhtaç özürlüye ait Sağlık kurulu raporunun, 16/07/2006 tarih ve 26230 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, “Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik”e uygun olarak yetkili hastanelerden alınmış olacak. Sağlık kurulu raporunun ön yüzünde “ağır özürlü” ibaresinin karşısında (evet) ifadesi ve özre ilişkin; klinik bulgular, radyolojik tetkikler, laboratuar bilgileri aranacak.
Bu üç belge ile beraber veya Sosyal İnceleme Raporunun hazırlanmasından sonra;
Kendisinin veya ailesinin sosyal güvenlik kurumlarına tabi olmadığına dair belgeler, gelir durumuna ilişkin beyanı ve ilgili belgeler, 2 adet vesikalık fotoğraf, varsa öğrenim durumunu gösterir belge veya sureti, özürlünün vasisi var ise, vesayete ve vasi atanmasına ilişkin mahkeme kararı, anne babanın boşanmış olması hâlinde, boşanmaya ilişkin mahkeme kararı, gibi belgelerin de verilmesi gerekecek.
Terk edilmiş ve kimsesiz bakıma muhtaç özürlülerin belirtilen bu belgeleri tamamlayamaması durumunda, Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünce belgelerin tamamlanması için gerekli yardım sağlanacak.
Sosyal çalışmacı, psikolog, çocuk gelişimci, tabip, hemşire veya sağlık memuru unvanına sahip kişiler arasından farklı mesleki unvanlara sahip üç kişiden Vali onayıyla oluşturulacak “Bakım hizmetleri değerlendirme heyeti” bakıma muhtaç özürlüyü ikametgâhında ziyaret edip, bakım raporunu hazırlayacak.
Sosyal inceleme raporunun hazırlanması sürecinde, özürlünün veya ailesinin;
* Kendi aylık gelirinin veya ailesinin toplam aylık gelirinin aile ferdi sayısına bölünmesi neticesinde özürlüye düşen payın bir aylık net asgari ücretin üçte ikisinin altında olması hâlinde ekonomik yoksunluk,
* Yaşanılan çevresi ile sosyal bağlarının zayıf olması, ihmal ve istismar edilmesi, eğitim ve sağlık gibi hizmetlere ulaşamaması hâllerinde sosyal yoksunluk, halleri göz önünde tutulacak.
Bakıma muhtaç özürlü veya ailesi bakım raporuna itiraz edebilecek. İtiraz vukuunda talep il müdürlüğünce değerlendirilip, gerek görülmesi hâlinde yeniden bakım raporu hazırlanması -amacıyla bakım hizmetleri değerlendirme heyeti görevlendirilecek.
Başvurusu kabul edilen bakıma muhtaç özürlülerin Heyetçe oluşturulacak içeriğinde önerilecek bakım hizmetinin türü İl Müdürlüğünce onaylanacak.
BAKIM MUHTAÇ ÖZÜRLÜ BAKIM HİZMETLERİNİN KAPSAMINDA NELER VAR?
Bakıma muhtaç özürlünün bakımına yönelik olarak özürlünün özellikleri dikkate alınarak kişisel bakım hizmetlerini ve psiko-sosyal destek hizmetlerini kapsayacak olan bakım hizmetleri;
a) Kişisel bakım hizmetleri;
1) Banyo yaptırılması,
2) Tuvalet ihtiyacını gidermede yardım edilmesi ve gerektiğinde temizliğinin yapılması,
3) Tırnaklarının kesilmesi,
4) Saçlarının taranması,
5) Dişlerinin temizlenmesi,
6) Yemek ve içecek ihtiyacının giderilmesi,
7) El, yüz ve ayak temizliği,
Sakal tıraşının yapılması,
9) İstenmeyen tüylerin temizlenmesi,
10) Elbiselerinin giydirilmesi ve çıkarılması,
11) Burun ve kulak temizliğinin yapılması,
12) Yatağının temizlenmesi ve düzeltilmesi,
13) Odasının temizlenmesi,
14) Çamaşırlarının yıkanması, gibi hizmetleri içerir.
b) Psiko-sosyal destek hizmetleri;
1) Bakıma muhtaç özürlü ailesinin, özürlüyü ve özür durumunu kabullenmesine, bilgilendirilmesine yönelik kişisel veya grup çalışması yöntemiyle verilecek hizmetleri,
2) Bakıma muhtaç özürlünün özrünü, mevcut durumunu ve yerleştirildiği ortamı kabullenmesine, bilgilenmesine ve gelişim alanlarında desteklenmesine yönelik kişisel ve grup çalışması yöntemiyle verilecek hizmetleri,
3) Özürlü ve ailesinin sosyal hakları ve mevcut kaynakların kullanılmasına yönelik kişisel ve grup çalışması yöntemiyle verilecek hizmetleri,
4) Özürlünün bağımsız yaşama, sosyal hayata uyumuna ve katılımına yönelik sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler ile düzenlenecek bu tür etkinliklere katılabilmesi için refakat hizmetleri,
5) Özürlünün terk edilme, reddedilme, özür durumunu kabullenememe, ümitsizlik, intihar etme, yalnızlık, sevgisizlik ve benzeri olumsuz duygulardan kurtarılmasına ve depresyon, stres ve benzeri durumların yaşanmasının engellenmesine yönelik kişisel veya grup çalışması yöntemiyle verilecek hizmetleri, gibi psiko-sosyal destek hizmetleri içerecek.
Bakıma muhtaç özürlüye verilecek bakım hizmetlerinin verilme sıklığı; özürlünün sağlık durumu, özrünün gerektirdiği ihtiyaçları ve özel durumları dikkate alınarak, günde/haftada/ayda/yılda kaç kez sunulacağı da tespit edilerek belirtilecek.
BAKIM HİZMETLERİ NERELERDE VERİLECEK?
Bakım hizmetleri, bakıma muhtaç özürlünün veya ailesinin tercihine göre;
Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğe bağlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde, Genel Müdürlüğün izni ile açılan diğer resmî kurum veya kuruluşlara ait merkezlerde, gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine ait özel bakım merkezlerinde yahut bakıma muhtaç özürlünün ikametgâhında bakım hizmetleri değerlendirme heyetince hazırlanan bakım raporu doğrultusunda Bakım hizmetini verecek olan bakım merkezlerince hazırlanacak bireysel bakım planına göre verilecek.
Bakım hizmetini verecek olan bakım merkezleri, bakım hizmetleri değerlendirme heyetince hazırlanan bakım raporu doğrultusunda bakıma muhtaç özürlünün bireysel özellikleri de dikkate alınarak bireysel bakım planını bakım hizmetine başlangıç tarihinden itibaren yedi gün içinde hazırlayacak. Bireysel bakım planı formu altı ayda bir yenilenecek.
Söz konusu bakım hizmetleri değerlendirme heyetinin rehberliğinde bakıma muhtaç özürlünün akrabaları tarafından da verilebilecek.
BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Bakıma muhtaç özürlünün vefat etmesi hâlinde bakım hizmetini üstlenen özel bakım merkezi veya akrabası en geç on beş gün içinde durumu il müdürlüğüne bildirmekle yükümlü olacaklar.
Aynı şekilde bakım ücreti Sosyal Hizmetler il müdürlüğünce ödenen ve ikametgâhında bakılan bakıma muhtaç özürlünün ikametgâh adresinin değişmesi hâlinde de yeni ikametgâh adresinin bakımını üstlenen özel bakım merkezi veya akrabası tarafından en geç onbeş gün içinde il müdürlüğüne bildirilmesi zorunlu.
Bakıma muhtaç özürlünün herhangi bir nedenle izinle ayrılması hâlinde, bakım hizmetinden faydalanmayacağından, bu süreler dâhilinde geçen gün sayısı, aylık ödenmesi gereken bakım ücretinden günlük bakım ücreti hesaplanarak düşülecek ve bahse konu izin durumu bakım hizmetini üstlenen özel bakım merkezine veya akrabasına ve il müdürlüğüne, bakıma muhtaç özürlü veya yasal temsilcisi tarafından en geç bir hafta öncesinden yazılı olarak bildirilecek.
BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜ BAKIM ÜCRETİ NE KADAR OLACAK?
Bakıma muhtaç özürlülere verilecek bakım hizmeti karşılığında;
* Yatılı bakım merkezlerinden, günde yirmi dört saat süreyle bakım hizmeti alan bakıma muhtaç özürlüler için iki aylık net asgari ücret tutarında,
* Gündüzlü bakım merkezlerinden, günde sekiz saat süreyle tam gün hizmet alan bakıma muhtaç özürlüler için bir aylık net asgari ücret tutarında,
* Gündüzlü bakım merkezlerinden, günde dört saat süreyle yarım gün bakım hizmeti alan bakıma muhtaç özürlüler için bir aylık net asgari ücretin yarısı tutarında,
* Gündüzlü veya yatılı bakım merkezlerinde istihdam edilen bakıcı personel tarafından bakıma muhtaç özürlünün ikametgâhında günde dört saat süreyle yarım gün hizmet alan bakıma muhtaç özürlüler için bakım merkezine bir aylık net asgari ücret tutarında,
* Akrabaları tarafından günde yirmi dört saat süreyle bakılan bakıma muhtaç özürlüler için bir aylık net asgari ücret tutarında, ödeme yapılacak.
BAKIM ÜCRETİ KİMLERE VE NASIL ÖDENECEK?
Bakıma muhtaç özürlü bakım hizmetleri Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğe bağlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde, Genel Müdürlüğün izni ile açılan diğer resmî kurum veya kuruluşlara ait merkezlerde yapılıyorsa zaten ücret söz konusu olmayacak.
Bakıma muhtaç özürlüye akrabaları tarafından ikametgâhında bakım hizmetinin verilmesi durumunda, bakım ücreti; bakım hizmetini veren kişi tarafından imzalanmış ve bakım hizmetinin verilmesini müteakiben her ay başında il müdürlüğüne verilen onaylanmış Bireysel Bakım Planı belgelerine istinaden bakım hizmetini veren kişiye, bakım hizmetinin verilmesini takip eden ay içinde Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından ödenecek.
Bakıma muhtaç özürlüye özel bakım merkezinde veya merkezin görevlendirdiği bakıcı personel tarafından ikametgâhında bakım hizmetinin verilmesi durumunda ise bakım ücreti aşağıdaki belgelere istinaden özel bakım merkezine hizmetin verilmesini takip eden ay içinde il müdürlüğü tarafından ödenecek.
1) Merkez tarafından onaylanmış Bireysel Bakım Planı,
2) Merkezin bakım ücretini almaya yetkili kıldığı kişiye ilişkin noter senedinin fotokopisi,
3) Merkezin açılış izin onayının fotokopisi,
4) Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine istinaden alınmış olan onay,
5) Merkezin hizmet verdiği tüm bakıma muhtaç özürlülerin isim listesi,
6) Merkezde görevli personel listesi,
7) Bu belgelere ilaveten Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinde istenen hizmet alımına ilişkin belgeler.
www.engellininsayfasi.com
Sakal tıraşının yapılması,
